چای یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های جهان است که علاوه بر طعم دلپذیر، دارای خواص مختلفی برای سلامت بدن است. اما مطالعات جدید نشان داده‌اند که دم کردن چای نه‌تنها مزایای سلامتی دارد، بلکه میتواند به کاهش میزان فلزات سنگین در آب نیز کمک کند. فلزات سنگینی مانند سرب و کادمیوم از آلاینده‌های خطرناک آب هستند که می‌توانند اثرات منفی بر سلامت انسان داشته باشند. در این مقاله، یافته‌های محققان درباره نقش چای در جذب فلزات سنگین از آب و عواملی که بر این فرآیند تأثیر می‌گذارند، بررسی خواهد شد.
چای چگونه فلزات سنگین را از آب جذب می‌کند؟
مطالعات دانشگاه نورث وسترن نشان داده است که برگ‌های چای به‌طور طبیعی توانایی جذب فلزات سنگین را دارند. این فرآیند به دلیل ویژگی‌های سطحی برگ‌های چای اتفاق می‌افتد که باعث می‌شود یون‌های فلزی به سطح آن‌ها چسبیده یا درون بافتشان نفوذ کنند. در نتیجه، زمانی که چای از آب جدا می‌شود، مقدار قابل توجهی از این فلزات مضر نیز همراه با آن حذف می‌شوند.
محققان دریافتند که این ویژگی در تمام انواع چای، از جمله چای سیاه، سبز، اولانگ، سفید، بابونه و رویبوس مشاهده می‌شود. البته میزان جذب فلزات بسته به نوع چای و روش دم کردن آن متفاوت است. در ادامه، به بررسی عواملی می‌پردازیم که تأثیر مستقیمی بر کارایی چای در حذف فلزات سنگین دارند.
تأثیر زمان دم کردن بر میزان جذب فلزات سنگین
یکی از مهم‌ترین عوامل در توانایی چای برای جذب فلزات سنگین، مدت‌زمان دم کردن آن است. هرچه چای برای مدت طولانی‌تری در آب باقی بماند، فرصت بیشتری برای جذب یون‌های فلزی خواهد داشت.
- چای‌هایی که تنها برای چند ثانیه دم می‌کشند، مقدار ناچیزی از فلزات سنگین را جذب می‌کنند.
- دم کردن چای به مدت ۳ تا ۵ دقیقه باعث جذب مقدار متوسطی از فلزات می‌شود.
- اگر چای برای مدت طولانی‌تری (مثلاً ۱۵ تا ۳۰ دقیقه) در آب باقی بماند، میزان حذف فلزات به طرز چشمگیری افزایش می‌یابد.
این یافته‌ها نشان می‌دهد که اگر هدف حذف آلاینده‌های فلزی از آب باشد، بهتر است چای را برای مدت بیشتری دم کرد.
تأثیر نوع چای و اندازه برگ ها بر میزان جذب فلزات
نوع چای و فرآوری آن نیز در میزان جذب فلزات سنگین نقش دارد. مطالعات نشان داده‌اند که:
- برگ‌های ریزتر چای، به‌ویژه در چای سیاه، نسبت به برگ‌های کامل، توانایی بیشتری در جذب فلزات دارند.
- فرآیند خشک کردن و تخمیر چای، مانند آنچه در چای سیاه رخ می‌دهد، باعث افزایش سطح جذب فلزات می‌شود.
- چای‌های کیسه‌ای معمولاً به دلیل داشتن ذرات ریزتر، کارایی بالاتری در جذب فلزات دارند.
تأثیر جنس کیسه چای بر حذف فلزات سنگین
در آزمایش‌های انجام‌شده، مشخص شد که نوع کیسه‌ای که برای دم کردن چای استفاده می‌شود نیز اهمیت زیادی دارد.
- کیسه‌های سلولزی، که از مواد طبیعی زیست‌تخریب‌پذیر ساخته شده‌اند، عملکرد بسیار بهتری در جذب فلزات سنگین دارند.
- کیسه‌های نایلونی و پنبه‌ای میزان ناچیزی از آلاینده‌ها را جذب می‌کنند.
- کیسه‌های نایلونی علاوه بر عملکرد ضعیف در جذب فلزات، میکروپلاستیک‌هایی را آزاد می‌کنند که می‌توانند برای سلامت انسان مضر باشند.
بنابراین، اگر چای کیسه‌ای مصرف می‌کنید، بهتر است محصولاتی را انتخاب کنید که از جنس سلولز ساخته شده باشند.
مقدار فلزات حذف شده توسط چای
بر اساس یافته‌های محققان، دم کردن چای میتواند حدود ۱۵ درصد از سرب موجود در آب آشامیدنی را کاهش دهد. این عدد ممکن است بسته به شرایط مختلف تغییر کند:
- دم کردن چای برای مدت طولانی‌تر منجر به حذف مقدار بیشتری از فلزات می‌شود.
- دمای آب نیز میتواند بر میزان جذب تأثیر بگذارد، اما بیشتر مطالعات روی آب نزدیک به نقطه جوش انجام شده‌اند.
- کیفیت آب اولیه نیز تعیین‌کننده است؛ در مناطقی که آب حاوی سطوح بالای فلزات سنگین است، اثر چای میتواند قابل‌توجه‌تر باشد.
آیا چای میتواند جایگزین فیلتر آب شود؟
دکتر دیوید وینایاک، یکی از نویسندگان این مطالعه، تأکید می‌کند که چای نباید به‌عنوان یک جایگزین برای فیلترهای تصفیه آب در نظر گرفته شود. هدف از این تحقیق، بررسی توانایی طبیعی چای در جذب فلزات سنگین بود، اما این بدان معنا نیست که چای یک راه‌حل قطعی برای تصفیه آب محسوب می‌شود.
با این حال، این یافته‌ها می‌توانند در زمینه بهداشت عمومی مفید باشند، به‌ویژه در مناطقی که دسترسی به آب تصفیه‌شده محدود است. همچنین می‌توان از این ویژگی چای برای توسعه روش‌های نوین تصفیه آب الهام گرفت.
نتیجه گیری
دم کردن چای نه‌تنها یک روش ساده برای تهیه یک نوشیدنی خوش‌طعم است، بلکه میتواند تا حدی به کاهش میزان فلزات سنگین در آب کمک کند. هرچه چای مدت بیشتری دم بکشد، میزان فلزات جذب‌شده توسط آن افزایش می‌یابد. نوع چای، اندازه برگ‌ها و جنس کیسه چای نیز از عوامل مهم در این فرآیند هستند.
با وجود این‌که چای میتواند مقداری از سرب و دیگر فلزات را از آب حذف کند، اما این روش جایگزین تصفیه استاندارد آب نیست. با این حال، یافته‌های این تحقیق می‌توانند در درک بهتر روش‌های طبیعی برای حذف آلاینده‌ها و توسعه تکنیک‌های جدید تصفیه آب مؤثر باشند.
نظرات کاربران