آلزایمر یکی از بیماریهای دژنراتیو و پیشرونده مغز است که به تدریج حافظه، تواناییهای شناختی و عملکرد روزانه فرد را تحت تأثیر قرار میدهد. درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما نتایج جدیدترین تحقیقات نویدبخش پیشرفتهای امیدوارکنندهای در این زمینه است. یافتههای یک مطالعه تحقیقاتی در مقیاس کوچک نشان دادهاند که داروهای جدید در درمان و حتی پیشگیری از آلزایمر، نتایج امیدوارکنندهای به همراه دارند. یکی از این داروها که به تازگی به نام “گانتنروماب” مورد توجه قرار گرفته، نشان داده است که میتواند خطر ابتلا به آلزایمر را تا ۵۰ درصد کاهش دهد.
داروی گانتنروماب و اثرات آن در کاهش خطر آلزایمر
داروی گانتنروماب که از یک آنتیبادی ضد آمیلوئید ساخته شده است، توانسته است آمیلوئید بتا، یکی از پروتئینهای چسبنده و سمی در مغز، را کاهش دهد. آمیلوئید بتا به عنوان عامل اصلی در بروز بیماری آلزایمر شناخته میشود. در این مطالعه، محققان داروی گانتنروماب را در گروهی ۲۲ نفری که دارای جهشهای ژنتیکی خاص بودند و در معرض خطر ابتلا به آلزایمر قرار داشتند، آزمایش کردند. نتایج این تحقیق نشان داد که این دارو توانسته است خطر ابتلا به آلزایمر را در این گروه از افراد تا ۵۰ درصد کاهش دهد.
بررسی نتایج مطالعه
در این تحقیق که توسط دکتر «راندال بیتمن»، استاد عصبشناسی در دانشگاه واشنگتن انجام شد، شرکتکنندگان در مطالعه افرادی بودند که به علت جهشهای ژنتیکی خود، در معرض خطر ابتلا به آلزایمر در میانسالی قرار داشتند. نتایج اولیه نشان داد که استفاده از گانتنروماب توانسته است آمیلوئید بتا را در مغز این افراد کاهش دهد، که این به نوبه خود احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر را به تأخیر انداخت.
دکتر بیتمن در این زمینه اظهار داشت: «این مطالعه نشان داده است که حتی با وجود ژنتیک پرخطر، دارو میتواند به طور قابل توجهی روند پیشرفت بیماری را کند کند و به افراد کمک کند تا سالها زندگی سالمتری داشته باشند.» او همچنین افزود: «این پیشرفت ممکن است باعث شود تا در آینده، شروع بیماری آلزایمر برای میلیونها نفر به تأخیر بیفتد.»
فرضیه آمیلوئید و تأثیر آن در درمان آلزایمر
داروهای جدید برای آلزایمر بر اساس «فرضیه آمیلوئید» طراحی شدهاند. این فرضیه بیان میکند که پروتئین آمیلوئید بتا یکی از عوامل اصلی ایجاد بیماری آلزایمر است. در این مطالعه، محققان از گانتنروماب، دارویی که میتواند آمیلوئید را از مغز پاک کند، استفاده کردند تا نشان دهند که این دارو میتواند پیشرفت بیماری آلزایمر را به تأخیر بیندازد. طبق این فرضیه، تجمع آمیلوئید بتا در مغز موجب ایجاد پلاکهایی میشود که به سلولهای عصبی آسیب میزنند و باعث ایجاد اختلالات شناختی میشوند.
نتایج درمان با گانتنروماب
محققان در این مطالعه روی ۷۳ نفر که دارای جهشهای ژنتیکی خطرناک بودند، آزمایشاتی انجام دادند. این افراد به طور خاص در معرض ابتلا به آلزایمر قرار داشتند و برخی از آنها هنوز علائم بیماری را نشان نمیدادند. افرادی که داروی گانتنروماب را برای مدت طولانیتری مصرف کرده بودند، نتایج بهتری را در کاهش آمیلوئید بتا و پیشگیری از علائم بیماری مشاهده کردند. این یافتهها امیدواری جدیدی را برای درمان پیشگیرانه بیماری آلزایمر به وجود آوردهاند.
چالش های موجود در استفاده از داروهای ضد آمیلوئید
با وجود نتایج امیدوارکننده، استفاده از داروهای ضد آمیلوئید هنوز با چالشهایی همراه است. یکی از مهمترین چالشها، هزینه بالای این داروها است. علاوه بر این، این داروها میتوانند عوارض جانبی مانند تورم مغز را به همراه داشته باشند. در مطالعه مورد نظر، میزان بروز این عارضه در گروه دریافتکننده گانتنروماب نسبت به دیگر گروههای آزمایشی کمتر بود، اما همچنان باید این نکته در نظر گرفته شود که مصرف این داروها بدون خطر نیست.
نگرانی های مربوط به عوارض جانبی
تورم مغز یکی از عوارض جانبی شناخته شده برای داروهای ضد آمیلوئید است. این تورم میتواند به آسیبهای مغزی منجر شود و درمان را پیچیدهتر کند. در این مطالعه، محققان گزارش دادند که در مقایسه با کارآزماییهای قبلی، میزان این عارضه در گروهی که مدت طولانیتری گانتنروماب مصرف کرده بودند، به طور قابل توجهی کاهش یافته بود. این خبر خوشحالکننده برای بیماران و پزشکان است، اما همچنان لازم است که مراقبتهای ویژهای در استفاده از این داروها صورت گیرد.
نتیجه گیری
با توجه به نتایج این مطالعه، داروهای ضد آمیلوئید، مانند گانتنروماب، ممکن است روزی به عنوان درمانهای پیشگیرانه برای بیماری آلزایمر در افراد در معرض خطر مورد استفاده قرار گیرند. این یافتهها نشان میدهند که پیشگیری از آلزایمر و تأخیر در شروع علائم آن میتواند به یک هدف دست یافتنی تبدیل شود. اگرچه چالشهایی از جمله هزینههای بالا و عوارض جانبی وجود دارد، اما این نتایج میتوانند به پیشرفتهای بیشتر در درمان این بیماری پیچیده کمک کنند و زندگی میلیونها نفر را تحت تأثیر قرار دهند.
آلزایمر همچنان یکی از بزرگترین مشکلات پزشکی و اجتماعی جهان است، اما کشفهای جدید مانند این مطالعه امیدهای زیادی برای درمان و پیشگیری از آن ایجاد کردهاند. برای افرادی که در معرض خطر این بیماری هستند، استفاده از داروهای پیشگیرانه میتواند گامی بزرگ به سوی داشتن زندگی سالم و بدون مشکلات شناختی باشد.
نظرات کاربران