داروهای گیاهی تقلبی؛ خطری پنهان برای سلامت شما

در سال‌های اخیر تمایل مردم به مصرف داروهای گیاهی بیشتر شده است، چرا که بسیاری بر این باورند که محصولات گیاهی بی‌خطر، طبیعی و بدون عوارض جانبی هستند. اما این تصور همیشه درست نیست. بازار غیررسمی فروش فرآورده‌های گیاهی، مانند برخی عطاری‌ها و فروشگاه‌های اینترنتی نامعتبر، به بستری برای توزیع داروهای تقلبی، فاقد مجوز و گاه حاوی مواد خطرناک تبدیل شده است.

سازمان غذا و دارو بارها نسبت به خرید این‌گونه محصولات از منابع غیرمجاز هشدار داده و تأکید کرده که تنها داروخانه‌ها مجاز به فروش داروهای گیاهی تاییدشده هستند. بی‌توجهی به این هشدارها می‌تواند عواقبی جدی برای سلامت افراد به‌همراه داشته باشد.

چرا نباید از عطاری یا سایت‌ های نامعتبر داروی گیاهی بخریم؟

در نگاه اول، داروهای گیاهی عرضه‌شده در عطاری‌ها ممکن است بی‌ضرر به‌نظر برسند؛ اما پشت این ظاهر طبیعی، ترکیباتی پنهان می‌تواند سلامت شما را به‌شدت تهدید کند. بسیاری از این فرآورده‌ها فاقد مجوز بهداشتی و نظارت رسمی هستند و در برخی موارد، حاوی مواد دارویی غیرمجاز و خطرناک هستند.

خطرات داروهای گیاهی تقلبی شامل موارد زیر است:

• احتمال آلودگی به فلزات سنگین، میکروب‌ها و قارچ‌ها
• ترکیبات دارویی مخفی مانند کورتون، متادون یا محرک‌های قوی
• تداخل با داروهای شیمیایی و ایجاد عوارض ناشناخته
• نداشتن دوز مشخص و کنترل‌شده، که می‌تواند به مسمومیت منجر شود

نمونه‌ ای واقعی از عوارض داروهای گیاهی تقلبی

اخیراً گزارشی از مصرف یک فرآورده گیاهی مشکوک با نام «دراگون» منتشر شده که نشان‌دهنده‌ی جدی‌بودن این تهدید است. یک فرد با هدف افزایش وزن، این محصول را از عطاری تهیه کرده و دچار مشکلات پزشکی شدید شد.

برخی از عوارضی که در این مورد گزارش شده‌اند:

• عفونت ریوی (پنومونی)
• التهاب پوست و بافت نرم (سلولیت)
• تورم و التهاب غدد لنفاوی گردن

این موارد ثابت می‌کنند که حتی محصولات به‌ظاهر بی‌ضرر می‌توانند منجر به بستری‌شدن یا عوارض دائمی شوند، به‌ویژه زمانی که مصرف آن‌ها بدون نسخه و نظارت پزشکی باشد.

وجود کورتون در محصولات گیاهی؛ خطر پنهان در پوشش طبیعت

برخی از تولیدکنندگان سودجو برای افزایش اثرات ظاهری فرآورده‌های گیاهی، از ترکیبات دارویی مانند کورتون استفاده می‌کنند. این ترکیبات ممکن است باعث افزایش وزن یا کاهش درد شوند، اما در بلندمدت سلامت سیستم ایمنی و اعضای بدن را تهدید می‌کنند.

کورتیکواستروئیدها در صورت مصرف بی‌رویه ممکن است باعث شوند:

• ضعف سیستم ایمنی و افزایش خطر عفونت
• تحلیل عضلات، پوکی استخوان و افزایش قند خون
• اختلال در عملکرد غدد فوق‌کلیوی
• بروز مشکلات پوستی و روانی

به‌گفته متخصصان، برخی از آسیب‌های ناشی از مصرف چنین ترکیباتی ممکن است حتی پس از قطع مصرف نیز غیرقابل برگشت باشند.

از کجا داروی گیاهی اصل بخریم؟

تنها راه مطمئن برای تهیه داروی گیاهی، مراجعه به مراکز مجاز از جمله داروخانه‌هاست. این مراکز تنها محصولاتی را عرضه می‌کنند که دارای مجوز رسمی، شماره ثبت و کد رهگیری هستند.

برای اطمینان بیشتر به این نکات توجه کنید:

• خرید داروی گیاهی را فقط از داروخانه‌های معتبر انجام دهید
• از خرید از عطاری‌های فاقد مجوز یا فروشگاه‌های اینترنتی نامشخص خودداری کنید
• شماره مجوز و کد رهگیری را از طریق سامانه تی‌تک (www.ttac.ir) بررسی کنید

اگر دچار عارضه شدید، چه باید کرد؟

در صورتی که پس از مصرف هرگونه داروی گیاهی یا مکمل دچار علائم مشکوک یا عوارض شدید شدید، باید موضوع را سریعا گزارش دهید تا از توزیع بیشتر فرآورده خطرناک جلوگیری شود و دیگران نیز دچار آسیب نشوند.

راه‌های گزارش‌دهی عوارض دارویی در کشور:

• ثبت مورد در سامانه ملی عوارض دارویی: adr.ttac.ir
• تماس با شماره تلفن ۱۹۰ (مرکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم)

این اطلاعات به سازمان غذا و دارو کمک می‌کند تا محصولات خطرناک را شناسایی و جمع‌آوری کند و اقدامات قانونی لازم را در قبال عرضه‌کنندگان انجام دهد.

نتیجه‌ گیری

این‌که یک فرآورده «گیاهی» نامیده می‌شود، هرگز به‌معنای «بی‌خطر بودن» آن نیست. داروهای گیاهی نیز مانند هر داروی دیگری باید در شرایط استاندارد، تحت نظارت رسمی و با دستور پزشک مصرف شوند. عطاری‌ها و سایت‌های فروش بدون مجوز، صلاحیت عرضه چنین محصولاتی را ندارند و مصرف فرآورده‌های آن‌ها می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری به‌دنبال داشته باشد. با انتخاب آگاهانه، نظارت بر اصالت دارو و پرهیز از اعتماد بی‌پایه به عنوان‌های تبلیغاتی، می‌توانید سلامت خود و خانواده‌تان را حفظ کنید.