دیابت یکی از بیماریهای متابولیک است که به دلیل اختلال در تولید یا عملکرد انسولین ایجاد میشود. شیوع این بیماری به ویژه در کودکان در سالهای اخیر روندی نگرانکننده داشته است. در حالی که دیابت نوع یک بیشتر به دلایل ژنتیکی و خودایمنی بروز میکند، دیابت نوع دو به دلیل تغییرات سبک زندگی و افزایش چاقی در کودکان رو به گسترش است. این مقاله به بررسی دلایل این افزایش و چگونگی پیشگیری از آن میپردازد.
دیابت نوع یک در کودکان: علائم، علل و روند درمان
دیابت نوع یک یکی از انواع دیابت است که بهویژه در کودکان دیده میشود و به دلیل اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن رخ میدهد. در این نوع دیابت، سیستم ایمنی بهاشتباه سلولهای پانکراس که مسئول تولید انسولین هستند را تخریب میکند. این امر منجر به کمبود شدید انسولین و افزایش سطح گلوکز در خون میشود.
دکتر مریم دارابی، فوقتخصص غدد درونریز و متابولیسم، توضیح داد که دیابت نوع یک معمولاً در دو دوره سنی حساس، پیشدبستانی و دوران بلوغ، بروز میکند. علائم این بیماری شامل پرنوشی، پرادراری، کاهش وزن بدون دلیل، و شبادراری است. در مراحل پیشرفتهتر، کودکان ممکن است با استفراغ، تهوع، دلدرد و بیقراری مواجه شوند که نیاز به بستری شدن دارند. مطالعات نشان میدهند که از هر چهار کودک مبتلا به دیابت نوع یک، یک کودک با علائم پیشرفته به مراکز درمانی مراجعه میکند.
دیابت نوع دو در کودکان: عوامل مؤثر و شیوع بیشتر
دیابت نوع دو که در گذشته بیشتر در بزرگسالان دیده میشد، اکنون به یکی از مشکلات جدی در کودکان تبدیل شده است. به گفته دکتر دارابی، تغییرات در سبک زندگی، افزایش مصرف فستفودها و کاهش فعالیت بدنی، بهویژه استفاده بیش از حد از گوشیها و تبلتها، باعث افزایش میزان چاقی و در نتیجه بروز دیابت نوع دو در کودکان شده است. این اختلال که معمولاً در سنین بالاتر در دوران کودکی یا نوجوانی ظاهر میشود، با افزایش سطح گلوکز خون همراه است و در صورت عدم کنترل به بیماریهای مزمن مانند مشکلات قلبی، فشار خون بالا و بیماریهای کلیوی منجر میشود.
دیابت نوع دو بیشتر به دلیل سبک زندگی ناسالم بروز میکند و میتوان آن را با تغییرات در رژیم غذایی، افزایش فعالیت بدنی و مصرف داروهای خوراکی کنترل کرد. در مواردی که این اقدامات کافی نباشد، انسولین بهعنوان درمان تجویز میشود.
راه های پیشگیری از دیابت در کودکان
پیشگیری از دیابت در کودکان به تغییرات در سبک زندگی نیاز دارد. دکتر دارابی تأکید کرد که برای جلوگیری از بروز دیابت نوع دو در کودکان، باید به فعالیتهای ورزشی و تغذیه سالم توجه ویژهای شود. اصلاح رژیم غذایی و تشویق به ورزش منظم از جمله روشهایی است که میتواند از بروز این بیماری پیشگیری کند. علاوه بر این، کنترل مصرف فستفودها، افزایش مصرف میوه و سبزیجات و همچنین کاهش زمان استفاده از دستگاههای دیجیتال از دیگر نکات مهمی است که باید مدنظر قرار گیرد.
کلام آخر
در نهایت، دکتر دارابی با اشاره به افزایش شیوع دیابت در کودکان، به والدین توصیه کرد که باید به نشانههای اولیه این بیماری توجه کنند و با انجام معاینات منظم پزشکی، از پیشرفت بیماری جلوگیری کنند. افزایش آگاهی در خصوص این بیماری و اهمیت پیشگیری از آن، میتواند نقش مهمی در کاهش شیوع دیابت در کودکان داشته باشد.
نظرات کاربران