تداخل دارویی و غذایی یکی از مسائلی است که می‌تواند تاثیرات منفی زیادی بر سلامت فرد داشته باشد. در برخی موارد، مصرف همزمان داروها و غذاها می‌تواند باعث کاهش اثربخشی داروها و یا بروز عوارض جانبی خطرناک شود. این تداخلات ممکن است منجر به مشکلات جدی در بدن شوند. بنابراین، آگاهی از این تداخلات و رعایت دستورالعمل‌های پزشک می‌تواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند. در ادامه به بررسی برخی از تداخلات دارویی و غذایی رایج خواهیم پرداخت.
داروهای رقیق کننده خون و سبزیجات برگ سبز
داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین، آپیکسابان و ریواروکسابان به‌منظور پیشگیری از لخته شدن خون تجویز می‌شوند. این داروها به کاهش احتمال بروز لخته‌های خون کمک می‌کنند، اما مصرف همزمان آنها با مواد غذایی خاصی مانند سبزیجات برگ سبز می‌تواند خطراتی را به دنبال داشته باشد. سبزیجاتی مانند اسفناج، کاهو و کلم حاوی مقادیر زیادی ویتامین K هستند که این ویتامین در فرآیند لخته شدن خون نقش دارد. مصرف زیاد این سبزیجات می‌تواند اثربخشی داروهای رقیق‌کننده خون را کاهش داده و خطر لخته شدن خون را افزایش دهد.
آنتی بیوتیک ها و محصولات لبنی
آنتی‌بیوتیک‌ها داروهایی هستند که برای درمان عفونت‌های باکتریایی تجویز می‌شوند. یکی از مشکلاتی که ممکن است در هنگام مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها پیش آید، تداخل با محصولات لبنی است. محصولات لبنی مانند شیر، ماست و پنیر به‌ویژه در هنگام مصرف داروهایی مانند سیپروفلوکساسین می‌توانند باعث کاهش جذب دارو شوند. کلسیم موجود در این محصولات می‌تواند با آنتی‌بیوتیک‌ها ترکیب شده و از جذب کامل دارو در دستگاه گوارش جلوگیری کند، که در نتیجه ممکن است اثربخشی درمان کاهش یابد.
داروهای ضدافسردگی MAOI و مواد غذایی سرشار از تیرامین
داروهای ضدافسردگی از گروه MAOI (مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز) به‌طور معمول برای درمان افسردگی‌های مقاوم تجویز می‌شوند. این داروها به‌ویژه در صورت مصرف همراه با مواد غذایی حاوی تیرامین می‌توانند خطرناک باشند. تیرامین یک ترکیب طبیعی است که در برخی از غذاها یافت می‌شود، مانند پنیر کهنه، کیمچی، ترشی، سس سویا، تخم‌مرغ نیم‌پز و پیاز خام. مصرف این مواد غذایی همراه با داروهای MAOI می‌تواند باعث افزایش ناگهانی فشار خون شده و به بروز مشکلات جدی در سلامت فرد منجر شود.
استاتین ها و گریب فروت
استاتین‌ها داروهایی هستند که برای کاهش سطح کلسترول خون تجویز می‌شوند. گریب‌فروت حاوی ماده‌ای به نام فورانوکومارین است که می‌تواند اثرات استاتین‌ها را تغییر دهد. این ماده می‌تواند با داروهای استاتینی مانند آتورواستاتین و سیمواستاتین تداخل کرده و سطح دارو در خون را افزایش دهد. این افزایش سطح دارو می‌تواند خطر بروز عوارض جانبی مانند آسیب به کبد و عضلات را بالا ببرد. بنابراین، مصرف گریب‌فروت همراه با استاتین‌ها باید به‌طور کامل اجتناب شود.
مهارکننده های ACE و مواد غذایی سرشار از پتاسیم
مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) مانند کاپتوپریل برای درمان فشار خون بالا و نارسایی قلبی تجویز می‌شوند. یکی از اثرات جانبی این داروها افزایش سطح پتاسیم خون است. به همین دلیل، مصرف مواد غذایی حاوی مقادیر بالای پتاسیم مانند موز باید با احتیاط انجام شود. مصرف بیش از حد پتاسیم همراه با این داروها می‌تواند خطر بروز مشکلات قلبی و کلیوی را افزایش دهد.
آنتی هیستامین ها و آبمیوه ها
آنتی‌هیستامین‌ها داروهایی هستند که برای درمان آلرژی‌ها و علائم مربوط به آنها مانند احتقان بینی و خارش تجویز می‌شوند. یکی از تداخلات رایج آنتی‌هیستامین‌ها، مصرف آنها همراه با آبمیوه‌هایی مانند پرتقال و سیب است. این آبمیوه‌ها می‌توانند جذب آنتی‌هیستامین‌ها را کاهش دهند و اثر بخشی دارو را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین، بهتر است از مصرف همزمان این داروها با آبمیوه‌ها خودداری شود.
داروهای لووتیروکسین و دیگوکسین و غذاهای پرفیبر
داروهای لووتیروکسین و دیگوکسین برای درمان کم‌کاری تیروئید و نارسایی قلبی تجویز می‌شوند. این داروها به‌ویژه در صورتی که همراه با غذاهای پرفیبر مصرف شوند، ممکن است اثربخشی خود را از دست بدهند. غذاهای غنی از فیبر مانند آرد سویا، گردو و غلات می‌توانند جذب داروهای مذکور را کاهش دهند. بنابراین، توصیه می‌شود که داروهای لووتیروکسین و دیگوکسین از غذاهای غنی از فیبر فاصله گرفته و با فاصله زمانی مناسب مصرف شوند.
نتیجه گیری
تداخلات دارویی و غذایی ممکن است مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کنند و بر اثربخشی درمان تاثیر بگذارند. برای پیشگیری از این مشکلات، همواره بهتر است قبل از مصرف هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید و از تداخلات غذایی و دارویی آگاه باشید. با رعایت نکات و دستورالعمل‌های لازم، می‌توانید از بروز عوارض جانبی خطرناک جلوگیری کرده و به حفظ سلامت خود کمک کنید.
نظرات کاربران